Dachy bezokapowe – jak uniknąć błędów

Okapem nazywamy dolną krawędź dachu, która jest wysunięta poza budynek. Wykonuje się ją po to, by uniknąć zalewania ścian wodą opadową spływającą z dachu. Wykończeniem okapu jest rynna, która odprowadza wodę do rur spustowych jednak niekiedy ulewne deszcze, przepełniają rynny i wtedy okap spełnia swoją funkcję w 100%. Przez wiele lat okap był nieodzownym elementem dachów i, mimo że już w średniowieczu stosowano rozwiązania bezokapowe, popularność okapu nie słabła. Dopiero pojawienie się „nowoczesnych stodół” – budynków inspirowanych zabudowaniami gospodarczymi wymusiło powrót do zapomnianej technologii – oczywiście w mocno uwspółcześnionej wersji.

Dachy bezokapowe – mity

By świadomie zdecydować się na dach bez okapu, warto rozprawić się z pewnymi mitami:

Okap daje cień

Nie do końca jest to prawda, bo choć element wysunięty poza obrys budynku może pełnić funkcję markizy, nie daje on znacznego zacienienia. Niekiedy nawet niewielkie zacienienie może wydawać się wyjątkowo znaczące (choćby podczas zdarzających się latem fali upałów), jednak cień rzucany przez okap o standardowej szerokości w niewielkim stopniu ogranicza dostęp słońca do wnętrza budynku.

Okap dachu gwarantuje suche ściany

Okap spełnia swoją funkcję głównie w przypadku wyjątkowo ulewnych deszczy. Dzięki odsunięciu krawędzi rynny od ściany woda opadowa, przelewająca się przez rynnę nie spływa po ścianie. Jednak okap wcale nie sprawia, że ściany podczas deszczu są suche. Jego funkcja ochronna działa jedynie na kilkadziesiąt centymetrów ściany od okapu w dół. Poniżej tej przestrzeni ściana będzie mokra ze względu na zacinający deszcz i wiatr.

Wysunięty okap to tani sposób na zadaszenie tarasu

Budowa dachu jest bardzo kosztowna. Choć w projektach przedłużony okap pełni rolę zadaszenia tarasu, warto przeliczyć, czy bardziej opłacalna nie okaże się np. konstrukcja drewniana lub inny rodzaj zadaszenia, które np. w czasie upałów czy deszczu może być rozkładane, a gdy przestaje być potrzebne składane.

Tak więc istnienie okapów nie zawsze jest podyktowane względami praktycznymi. Zwykle pełnią one funkcję estetyczną, wynikającą z charakteru budynku i przyzwyczajeń inwestorów. Wyobrażając sobie dom, prawie zawsze widzimy dach z okapami, już na poziomie rysunków przedszkolaków daszki w chatkach mają wysuniętą krawędź.

Co znaczy dach bez okapu i kiedy go stosować?

Dach bezokapowy to taka konstrukcja, w której dolna jego krawędź kończy się na równi ze ścianą zewnętrzną budynku. Stosowane w nich systemy orynnowania są zazwyczaj ukryte i patrząc z poziomu człowieka, może się zdawać, że dach zlewa się ze ścianą.

Jeśli zdecydowaliśmy się na projekt domu o prostej, nowoczesnej bryle i w dodatku jesteśmy miłośnikami minimalizmu, rozwiązania bezokapowe są właśnie dla nas. Dachy te perfekcyjnie sprawdzają się w przypadku wspomnianych „nowoczesnych stodół” i zazwyczaj są proponowanym rozwiązaniem w tego typu projektach. By całość sprawiała dobre wrażenie, trzeba pamiętać, że dach bezokapowy musi być dobrany do bryły budynku. Jeśli zdecydujemy się na usunięcie okapu z projektu, który przewidywał takie rozwiązanie, możemy doprowadzić do zachwiania proporcji budynku i w efekcie otrzymać coś zupełnie innego niż nasze wyobrażenia. Decyzje o okapie lub jego braku podejmujemy na etapie projektowym, zmiana już podczas budowy domu to duże ryzyko.

Dach bezokapowy, jak każde rozwiązanie ma też kilka wad:

• podczas ulewnego deszczu nie zawsze będziemy mieli możliwość uchylenia okien tak, by krople nie wpadały do środka,
• jest wciąż rozwiązaniem stosunkowo nowym, dlatego koszt budowy takiego dachu może być (ale nie musi) nieco droższy od tradycyjnych rozwiązań,
• warto zdecydować się na doświadczonych wykonawców i sprawdzone firmy. W przypadku dachów bezokapowych precyzja i poprawność wykonania jest najważniejszym czynnikiem gwarantującym dobre funkcjonowanie dachu.

Wśród zalet dachów bezokapowych możemy wymienić:

• brak niepotrzebnego zacienienia, co staje się wyjątkowo ważne, gdy usytuowanie budynku na działce nie sprzyja wpadaniu promieni słonecznych do najważniejszych pomieszczeń,
• pozwala na estetyczne i praktyczne zastosowanie okien kolankowych, dzięki którym łatwiej doświetlimy poddasze,
• wykonuje się go szybciej niż tradycyjny dach z okapem,
• uniemożliwia dostęp pleśni, wilgoci i np. gryzoni do głębszych warstw dachu,
• pozwala na prowadzenie w sposób ciągły izolacji termicznej całego budynku,
• zmniejsza straty ciepła.

By długo i bezusterkowo cieszyć się dachem bezokapowym należy pamiętać o zastosowaniu technologii dedykowanych właśnie takim rozwiązaniom. Wśród nich najważniejsza zdaje się odwodnienie dachu. Rynny i rury spustowe należy układać z zachowaniem najwyższej dokładności. Błędy popełnione na tym etapie mogą skutkować zamakaniem ścian.

Zdjęcie użyte w artykule: designed by Wirestock - Freepik.com