Graj w kolory – projektujemy rabatki

Różnorodność form i barw kwiatów daje niemal nieograniczone możliwości kompozycji rabatowych. Kolorystyczne planowanie zagonów to też jedna z większych przyjemności dla ogrodnika, bo co roku można ozdabiać ogród na nowo i zmieniać jego charakter. Warto wiedzieć, jak komponować ze sobą rośliny, żeby układały się w spójne, imponujące całości.

Podstawową konstrukcję ogrodu stanowią wieloletnie drzewa, krzewy i byliny. Co roku możemy natomiast na nowo wymyślać kompozycje kwiatowe, poszukując tych, które najbardziej będą pasowały do naszej przydomowej przestrzeni. Po latach nabieramy wprawy i doświadczenia, więc dobieranie odpowiednich odmian przychodzi nam coraz łatwiej. Jednak początkujący ogrodnicy nie zawsze są zadowoleni z pierwszych efektów swoich prac.

Kwiatowy zawrót głowy

Nasadzenia pojedyncze, okazowe, kobiercowe, dywanowe – przeznaczenie kwiatów jest bardzo różne. Jedne lepiej się prezentują, gdy są bardziej wyeksponowane, inne z kolei swoją pełną krasę demonstrują rosnąc w dużych skupiskach. Asortyment roślin ogrodowych jest ogromny, zanim jednak dokona się wyboru, warto bliżej poznać ich właściwości. Na powodzenie uprawy kluczowy wpływ ma stanowisko. Trzeba pamiętać, że większość kwiatów letnich jest ciepłolubna, więc najlepiej będą się rozwijały, gdy zapewnimy im dostęp do słońca. Są jednak wyjątki – jak begonie, ułanki, niecierpki. Są też odmiany, które wolą mniej żyzne gleby, jak miłek czy portulaka. Dlatego błędem jest kierowanie się przy wyborach wyłącznie barwą i kształtem roślin – ważna jest również znajomość wymagań glebowych i dotyczących uprawy.

Kolejny aspekt to styl ogrodu, jaki chcemy wykreować. Styl naturalistyczny oznacza dominację roślin o dzikim charakterze, jak szałwia omszona, żeniszek, szarłaty, tytonie ozdobne. Kwiaty typowo rabatowe wprowadza się tu raczej powściągliwie, ponieważ głównym zamierzeniem takiej stylizacji jest odtworzenie naturalnego krajobrazu. Można więc sadzić niezapominajki, szafirki, fiołki, maki, stokrotki. Elementy dzikiej łąki znajdą się również w nastrojowo-romantycznym ogrodzie w stylu angielskim, choć tutaj pierwszoplanową rolę będą odgrywały róże we wszelkich odmianach i barwach. Styl wiejski to największe bogactwo kwiatów rabatowych, układanych w dowolnych konfiguracjach. Typowy sielski ogród to właśnie wielka różnorodność barwnych roślin, zarówno rocznych i dwuletnich, cebulowych i kłączowych. Ważne jest wprowadzanie neutralnej zieleni dla zrównoważenia wielobarwnych kompozycji. Ogród miejski to na ogół niezbyt duża przestrzeń, więc raczej rezygnujemy z roślin do nasadzeń dywanowych, które najlepiej prezentują się w dużych skupiskach. Warto też mieć na uwadze, że w nowo założonych ogrodach, gdy krzewy, drzewa i byliny są jeszcze młode, główna rola przypadnie właśnie kwiatom, które będą najważniejszym elementem zdobniczym.

Rabatowe kompozycje

Herta Simon w książce „Kwiaty lata” wyróżnia dwa zasadnicze rodzaje nasadzeń rabatowych: formalne i łąkowe. Formalne polegają na tworzeniu na rabatach geometrycznych, uporządkowanych wzorów. Można tu sięgać po silne kontrasty barwne lub delikatne odcienie pokrewne. Do oddzielania od siebie poszczególnych parceli i barw wykorzystuje się tzw. rośliny strukturalne w neutralnych kolorach, jak szarolistny starzec popielny czy ciemnoniebiesko fioletowy heliotrop. Nasadzenia łąkowe to mieszanka roślin w najróżniejszych barwach, formach, wysokościach, tworzących naturalną całość. Przy wykreowaniu takiej pozornie swobodnej rabaty ogrodnik jednak również musi się napracować, bo także tutaj wybór kwiatów nie może być przypadkowy. Warto dobierać rośliny, które dobrze ze sobą harmonizują. Na ogół na takie rabaty wybieramy rośliny okazowe lub przewodnie, górujące nad innymi, sadzone pojedynczo lub w niewielkich grupkach. Według Herty Simon doskonale do tego zadania nadają się kosmosy, kleome, słoneczniki. Naokoło nich sadzi się rośliny stanowiące ogniwo pośredniczące między nimi a niskim brzegiem. Jednak płaskie nasadzenia można „rozluźniać” wyższymi okazami, dzięki czemu cała rabata, mimo zwartego charakteru, sprawia wrażenie neutralnej. Jest to podstawowa struktura, którą można dowolnie modyfikować, co roku tworząc na nowo zróżnicowany kwiatowy kobierzec.

Ogród w ferii barw

Najważniejszy dla wykreowania nastroju ogrodu będzie odpowiedni dobór barw kwiatów. Praktyczną pomocą będzie tutaj koło barw. Na jego podstawie możemy dobrać zarówno odcienie harmonijne, czyli te bezpośrednio ze sobą sąsiadujące: na przykład czerwień , czerwonofioletowy i ciemny fiolet, żółcień i pomarańczowy. Z kolei barwy znajdujące się naprzeciw siebie tworzą kontrasty uzupełniające, na przykład żółty-fioletowy, pomarańczowy-niebieski. Możemy więc skomponować rabatę na zasadzie bogactwa kontrastów między zimnymi i ciepłymi barwami, łącząc ciepłe odcienie żółtego, pomarańczowego i czerwonego z zielenią, błękitem i fioletem. Możemy jednak poprzestać na barwach uzupełniających, które we własnym kręgu będą tworzyły harmonijny nastrój.

Propozycja doboru roślin na rabatę żółto-niebiesko-czerwoną (kontrasty barw uzupełniających) według Herty Simon:

• Żółte: Asteriskus nadmorski, Sanwitalia rozesłana, Aksamitka rozpierzchła, Cynia Ogrodowa, Tagetes tenuifolia, Titonia okrągłolistna, Rudbekia owłosiona.
• Czerwone: Szałwia szkarłatna, Boćwina czerwonoogonkowa, Szarłat zwisły, Dalia.
• Niebieskie: Żeniszek meksykański, Pachnotka zwyczajna, Heliotrop peruwiański, Jarmuż.

Propozycja doboru roślin na rabatę różowo-niebieską (barwy harmonijne) według Herty Simon:

• Różowe: Żeniszek meksykański w odcieniu różowym, Wyżlin ogrodowy, Smagliczka nadmorska, Nemezja powabna.
• Niebieskie: Werbena żyłkowana, Przymiotno Karwińskiego, Werbena argentyńska, Heliotrop peruwiański.