Przed budową – formalności i prace

Przed budową prowadzi się m.in. prace organizacyjne i ziemne. Budowę domu poprzedza szereg formalności związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę. Z chwilą jego uzyskania na teren budowy nie wkraczają jednak jeszcze ekipy wykonawcze. Faktyczne rozpoczęcie prac jest możliwe po złożeniu zawiadomienia o terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Następnym etapem jest podjęcie działań organizacyjnych na budowie, po których można rozpocząć prace ziemne.

Zawiadomienie o rozpoczęciu budowy

Co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem robót budowlanych inwestor jest zobowiązany powiadomić o planowanym terminie budowy starostę (powiatowego inspektora nadzoru budowlanego) oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością prac z projektem. Przed zgłoszeniem rozpoczęcia prac budowlanych należy wybrać kierownika budowy, bowiem jego oświadczenie, jako jednego z uczestników procesu budowy, powinno być do dołączone zgłoszenia. Oprócz kierownika budowy (lub kierownika robót) uczestnikami budowy według prawa są również: inwestor, inspektor nadzoru budowlanego i projektant.

Do zawiadomienia o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych należy dołączyć na piśmie:

• oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie potwierdzające wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego,
• w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego — oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie potwierdzające wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego,
• informację zawierającą dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, tj.: przewidywane terminy rozpoczęcia i zakończenia wykonywania robót budowlanych, maksymalną liczbę pracowników zatrudnionych na budowie w poszczególnych okresach, informacje dotyczące planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, która zostanie umieszczona na budowie.

Po zakończeniu formalnych procedur uzgodnieniu z wykonawcą i kierownikiem budowy harmonogramu prac i podpisaniu stosownych umów można przystąpić do budowy. Pierwsze prace mają charakter organizacyjny, kolejne to już roboty ziemne.

Przygotowanie działki

Kierownik budowy ma za zadanie zabezpieczyć i za pomocą tablicy informacyjnej oznakować teren, wykonawca – zapewnić zaplecze socjalno-bytowe dla siebie i swojej ekipy. Jest to przede wszystkim miejsce, gdzie można się schronić przed deszczem, przebrać się, coś zjeść. Zazwyczaj wykonawcy organizują takie miejsce we własnym zakresie: rolę zaplecza może pełnić np. kontener mieszkalny lub przyczepa kempingowa, które trzeba wynająć.

Zanim rozpocznie się budowa, na działkę trzeba doprowadzić energię elektryczną i wodę. Energia elektryczna będzie potrzebna do zasilania wielu urządzeń i narzędzi używanych na budowie. Prąd – w zależności od lokalnych możliwości – można doprowadzić przyłączem stałym lub czasowym, można też nieformalnie „pożyczyć” od sąsiada. W ostateczności możemy też skorzystać z agregatu prądotwórczego o mocy dopasowanej do urządzeń, jakie będą używane podczas budowy.

Wodę zapewni przyłącze wodociągowe lub też własna studnia; czasem także – uczynny sąsiad. Czasami na budowach korzysta się ze zbiornika okresowo napełnianego z beczkowozu.

Roboty ziemne

Choć roboty ziemne będące pierwszym etapem realizacji inwestycji nie są może wizualnie najbardziej ekscytującym momentem, to jednak z pewnością najbardziej wyczekiwanym, dającym bowiem świadomość konkretnego działania, fizycznego rozpoczęcia budowy.

Zadaniem uprawnionego geodety jest wytyczenie zarysu budynku w terenie.

Na początek warto zniwelować teren, zwłaszcza jeśli ma on bardzo nierówną powierzchnię. Za pomocą spychacza lub koparki ściąga się ok. 20 cm warstwę humusu i gruntu rodzimego ziemi z miejsca, w którym ma powstać budynek.

Przed wkroczeniem na nią ekipy wykonawczej działka wymaga przygotowań technicznych. Należy zlecić uprawnionemu geodecie wytyczenie zarysu budynku w terenie, czyli naniesienie na plac budowy osi budynku według planu, a te zaznacza się na rusztach sznurowych, potrzebnych w pierwszej fazie budowy. Polega to na wbiciu w odpowiednich miejscach palików wyznaczających wszystkie narożniki domu. Jest to bardzo ważny moment, gdzie nie można popełnić błędu.

Geodeta wyznacza też tzw. reper (inaczej punkt wysokościowy albo punkt niwelacyjny) odpowiadający poziomowi „zero” domu. W praktyce jako punkt niwelacyjny przyjmuje się stały element w najbliższym otoczeniu działki. Może to być np. poziom ogrodzenia, znak na drzewie lub wbity w tym celu oddzielny palik poza obrysem domu. Wskazana jest obecność przyszłego wykonawcy na placu budowy w czasie wytyczania obrysu budynku przez geodetę – pozwoli to zapobiec ewentualnym wątpliwościom, co oznaczają wbite przez niego paliki.

Przed rozpoczęciem dalszych prac, warto, żeby kierownik budowy i wykonawca jeszcze raz sprawdzili usytuowanie wytyczonych osi względem siebie. Zajmie to niewiele czasu, a pozwoli być spokojnym o inwestycję. Po wyznaczeniu obrysu budynku geodeta dokonuje wpisu do dziennika budowy, aby udokumentować przeprowadzone prace. Pamiętajmy, że dziennik budowy musi być cały czas na miejscu. Należy dbać o to, by nie uległ zagubieniu lub zniszczeniu.

Rozpiętość prac geodezyjnych i stopień ich skomplikowania nie jest duży, jeśli na działce występują stałe znaki geodezyjne. Wówczas geodeta odmierza odległość od granic działki do zewnętrznych ścian budynku zgodnie z planem zagospodarowania posesji. Jeśli konieczne jest wcześniejsze usunięcie wysokiej roślinności, krzewów i drzew, trzeba najpierw wystąpić do gminy o zgodę na wycinkę, aby nie narazić się na wysokie kary. Zgodnie z prawem bez pozwolenia można wyciąć jedynie drzewka owocowe, cała reszta jest obwarowana przepisami. Nie warto ignorować tych przepisów.