Drewno na elewacji

Tradycyjny drewniany dom kojarzony jest z malowniczą sielską wsią. Gdy wyobrażamy go sobie przed naszymi oczami, staje chatka z dwuspadowym dachem, okiennicami i drewnianym płotem. Taki obraz jest już niestety rzadkością. Nie zmienia to faktu, że drewno, jako budulec i dekoracja ma się świetnie. Naturalne jest, że tradycyjne domy ustąpiły miejsca nowoczesnym rozwiązaniom. Dla niektórych obrazem idealnie oddającym drewno na elewacji jest dom w stylu świdermajer – ażurowe, drewniane „koronki” otaczające ganki i tarasy, skrywają stosunkowo prostą, drewnianą elewację piętrowej willi. Jeszcze inni drewno w architekturze kojarzą z domkami letniskowymi typu Brda, których namiotowy kształt przez wiele lat utożsamiany był z architekturą „wkomponowującą się” w otoczenie lasu.

Drewno w architekturze

Domy przysłupowe, mury pruskie, konstrukcja wieńcowa, architektura w stylu zakopiańskim — to pojęcia znane większości z nas, bo drewno w architekturze (w tym rodzimej, polskiej) ma długą i chlubną tradycję, do której powracamy współcześnie i z której cały czas czerpiemy. Nie tylko tarasy, balkony, loggie i ganki są wykonywane i wykańczane drewnem. Coraz częściej eleganckie i zaskakujące swą barwą lub ułożeniem, deskowania pojawiają się, jako dopełnienie ścian.

Styl skandynawski

Popularny, głównie we wnętrzach. Niezbyt często tego typu domy można spotkać w innych rejonach, jednak wyraźne inspiracje są widoczne w całej Europie. Trudno oczekiwać pięknych, czerwonych czy żółtych drewnianych elewacji w kraju, gdzie przez dziesięciolecia najpopularniejszym rozwiązaniem była pastelowa nijakość. Na szczęście coraz odważniejsi inwestorzy przełamują ten, niezbyt gustowny trend. Skandynawskie inspiracje na elewacjach to przede wszystkim… samo wykorzystanie drewna, które przez lata uchodziło za nietrwałe i trudne w konserwacji. Piękne, wykładane ciepłym brązowym czy bielonym drewnem elewacje tarasowe, podkreślone wejścia lub przestrzenie między oknami to dosyć luźne, jednak nadal rozpoznawalne, nawiązania architektury Norwegii czy Szwecji.

Japoński Shou Sugi Ban

Drewno to materiał ponadczasowy. Jego popularność nie słabnie, a walory estetyczne były doceniane we wszystkich epokach. Obecnie, nawet bardzo stare techniki zdobienia czy zabezpieczania drewna, są na nowo odkrywanie i wykorzystywane w nowoczesnych domach. Wśród najpopularniejszej i budzącej niekwestionowany zachwyt jest Shou Sugi Ban. Ta japońska technika opierająca się na opalaniu drewna pozwala uzyskać czarne, ciemnobrązowe lub „szylkretowe” deski elewacyjne. Elementy takie są z powodzeniem wykorzystywane, jako dekor lub pokrycie całych elewacji. Technika Shou Sugi Ban była pierwotnie wykorzystywana, jako forma zabezpieczania desek cedrowych. Współcześnie jest już wykorzystywana z powodzeniem przy innych gatunkach drewna. Wśród „przypalanych” desek można spotkać też nasze, polskie takie jak np. dębowe deski elewacyjne (często o czarnej barwie). Ważniejsze od gatunku są parametry drewna. Nie może być ono zbyt kurczliwe i powinno być raczej ciężkie.

Polska sosna i świerk – domy z bali okrągłych

Tradycyjny dom z bali jest tematem kontrowersyjnym. O ile na terenach górskich i podgórskich takie rozwiązania są jak najbardziej pożądane, o tyle w podmiejskim osiedlu czy w samym mieście taki dom niekoniecznie wpasuje się w otaczający krajobraz. Jeśli działka zatopiona jest w zieleni i np. sąsiaduje z lasem, elewacja z bali nie będzie aż tak bardzo kłócić się z otaczającym krajobrazem. Nie należy jednak przekreślać tego typu domów, które same w sobie są zazwyczaj piękne i kunsztowne a do tego bardzo przytulne i nostalgiczne. W odpowiednich warunkach drewniana elewacja domu z bali to prawdziwa perełka i ozdoba zarówno samego budynku, jak i okolicy. Wyselekcjonowane drewno, idealnie dopasowane, uszczelniane wiórowymi warkoczami tworzy, wraz z dachem pokrytym drewnianym gontem, tradycyjny obraz architektury gór.

Funkcje kompozycyjne

Drewno na elewacjach może pełnić różne funkcje kompozycyjne np.: podkreślenie szczytów, wypełnienie przestrzeni pomiędzy (np. oknami), podkreślenie podziałów, stworzenie podziałów pionowych lub poziomych, wyrównanie proporcji, wizualne ocieplenie itd. Jest materiałem plastycznym i uniwersalnym. Łatwo się formuje, maluje i rzeźbi. Sama jego naturalna barwa występuje w przedziale od brązu przez czerwienie, pomarańcze, żółcie aż po biel. Pod wpływem pary wodnej czy warunków atmosferycznych może się zmieniać i przybierać barwy od czarnej po srebrną. Poza barwą różnice w wyglądzie poszczególnych elewacji i elementów elewacji z drewna zależą od usłojenia, sposobu cięcia i obróbki. Do wyjątkowych ciekawostek zaliczyć można drewno czeczotowe, którego nieregularny, wyspowy wzór był wyjątkowo pożądany w meblarstwie. Do dziś forniry czeczotowe mogą być bardzo kosztownym dodatkiem. Niestety ze względu na cenę, niewielki rozmiar czeczot oraz trudną obróbkę nie stosuje się go na elewacjach.

Jakie rodzaje drewna nadają się na elewację domu?

Niektóre popularne rodzaje drewna, które mogą być używane do elewacji domu to:

1. Dąb — jest trwały i odporny na warunki atmosferyczne, ale może być droższy niż inne opcje.
2. Sosna — jest tańsza od dębu i łatwo dostępna, ale może nie być tak trwała. Na pewno wymagać będzie dobrej impregnacji i regularnej konserwacji.
3. Modrzew — jest bardzo trwały i odporny na warunki atmosferyczne, ale również jest droższy niż inne opcje.
4. Świerk — jest tańszy od modrzewia i dębu, ale zazwyczaj jest mniej trwały od nich, i tak jak sosna wymaga odpowiedniego zabezpieczenia.
5. Cedr — jest odporny na warunki atmosferyczne i ma naturalne właściwości grzybobójcze. Jest to jedna z droższych opcji na rynku.

Zawsze warto sprawdzić, czy drewno, które planujesz użyć, jest odpowiednie do użytku zewnętrznego i czy jest odpowiednio zabezpieczone przed warunkami atmosferycznymi. Drewno kupuj tylko od sprawdzonych sprzedawców, które jest sezonowane, suche i ma dopuszczalny procent wilgoci.

 

Zdjęcie użyte w artykule: designed by Wirestock - Freepik.com